הערה על 'הקסם של שמות' מאת אלה פרימן שארפ - ملاحظة عن “سحر الأسماء” بقلم إيلا فريمان شارب
נאמר לנו כי ריחו של שושן בכל שם אחר שנקרא לו, יהא מתוק באותה המידה. האם 'האובייקט הטוב' ו-'האובייקט הרע' היו 'טובים' ו-'רעים' באותה מידה לו נמצאו עבורם שמות מדעיים?
אם לא,לכאורה הפכו המונחים לכאלו שאין לוותר עליהם בנומנקלטורה המדעית. יש להם חסרונות משלהם, בעלי ערך ככל שייתכן והינם כסמלים של ערגות נוסטלגיות ל'טוב' השלם כבריחה מה'רע' השלם.
מכל המילים בשפה האנגלית אלו הן הכי פחות מפלות. למילים פואטיות יש תמיד סימוכין אינדיבידואלי. שפה מדעית היא מדויקת. עבור האני העליון הלא-מודע, 'טוב' ו-'רע' הם בעלי המשמעות הסטטית של 'לא מיני' ו-'מיני'.
נראה כי לא מומלץ להשתמש במונחים אשר מתחת לפני המודע פונים אל האני העליון כמדעיים, וזהו הטיעון העיקרי נגד השימוש בהם.
'טוב' ו-'רע' הם דגלים אשר מתנשאים מעל מצעדי לאומניות ואידיאולוגיות, המגייסים אליהם דרך אמונה מדבקת באובייקט טוב. 'טוב' ו-'רע' הן מילות קסם של פרופגנדה אשר על פיהן פסיכולוגיית ההמון מתומרנת. החזרה על מושגים מדעיים כגון 'תסביך האדיפוס' לעולם לא תוכל להתעצם ככוחו של לחש הקסמה. כוח כזה הוא אינהרנטי בחזרה התדירה של 'טוב' ו-'רע' כפי שאנו יודעים טוב מדי מילדות ועד זקנה.
זה נראה פרדוקסלי שהפסיכואנליזה, אשר מכוונת לכך שאינדיבידואלים יוכלו להתנגד לפסיכולוגיית ההמון, מונעת אל עבר שימוש בביטויים שהם שופרותיה [של האחרונה].
אין זה אמור להיות מעבר להישג ידה של חברה מדעית למצוא מונחים פחות מושכים לאני עליון הלא-מודע. הקושי טמון אולי בכך ש'מספק' ו'מתסכל', בעודם הולמים במשמעותם, אין הם הולמים בהעברת התחושה של מוחלטות.
המסגור של המילים 'טוב' ו-'רע' במרכאות כפולות, ככל ומדובר בדפוס, יעשה דבר מה כדי לציין משמעות מיוחדת. עם זאת, אמצעי זה אינו ישנה את ההשפעה של השימוש המילולי בהם, אם הינו שגור מצדו של האנליטיקאי בעבודה המעשית.
אם אובייקטים 'טובים' ו-'רעים' הנם כעת מושגים הכרחיים, ייתכן ואפשר להשתמש בדפוס באותיות רישיות, 'אובייקט טוב' (The Good Object) ו-'אובייקט רע' (The Bad Object).שימוש כזה יכול לשמור קרוב יותר למודעות את האזכור המוחלט המשתמע של 'אלוהים' ו-'שטן'.
אם איננו יכולים למצוא תארים מבחינים יותר, האין זה מאחר וכוח לחש הקסמה דרך החזרה לכשעצמה של 'אובייקט טוב', 'אובייקט רע', מהווה הוכחה דיה לאמונה הלא-מודעת הנפוצה בקסם שחור ולבן?
תרגום לעברית:עמרי אופק-לוזון
קריאה: דנה תור זילברשטיין
אחרית דבר
מאת עמרי אופק-לוזון
נושאו של מאמר זה אקטואלי מאוד לטעמי. השיח הציבורי-פוליטי של ימינו מושך באופן עז לכיוונים קוטביים של 'טוב' ו'רע' – זו מדינה טובה/רעה, העזתים טובים/רעים, וכדו'. או לחילופין ל"מסמנים מוחלטים", בהישען על דבריה של שארפ – ניצחון (מוחלט), ביטחון, וכדו'. ולבסוף גם בתחפושת מתוחכמת יותר (לכאורה) המבליעה את ההטיה הקוטבית באמירה – הם 'שמאלנים', הם 'ימנים'. לא לשווא מכנה ראש הממשלה את התקשורת"שמאלנית", ומרמז בכך על איכותנות.
גם המסמן 'היום שאחרי' עלול להיתפס ולתפקד כ"מסמן מוחלט". לדוגמה, יש 'יום' שהוא 'אחרי המלחמה', קרי – לפני היה 'רע', אחרי יהיה 'טוב'. האופנות הזו של המסמן היא אופנות דיכוטומית, ושארפ מדגישה הקסמה מסוימת בכך – כאילו מדובר רק בחלוף הזמן, או עד שיתרחש דבר-מה, שיגיע, שיתממש. יש מוחלטות שכזו ב-'אחרי', אנחת רווחה. זה מהצד של ה'טוב', המפריד ממנו את ה'רע'. באופנות הזו, למשל, לא מודגש האקט. אין בדיעבד. לא מובהר מדוע החלוקה הזו ל'טוב' ו'רע', ל'לפני' ו'אחרי', היא סממן לדבר-מה המעיד על שינוי סובייקטיבי, לדוגמה.
אין זה רק בדברי הממשלה, גם בדברי האופוזיציה אפשר למצוא משיכה עזה אל אופנות של 'יום שאחרי'– רק נפיל את הממשלה ואז... רק יקרה ככה וככה ואז... בראיון ששמעתי לאחרונה, אמר ראש האופוזיציה בפרפראזה – הממשלה תפיל את עצמה ואז... יש 'יום שאחרי', מתי שהוא הוא יבוא, ואז יהיה 'טוב'.
המסמן הזה, לכשעצמו – האם הוא מהצד של התקווה או האם הוא מכוון אל אתיקה? אני חושב ששארפ מנסה להצביע על שאלות בכיוון זה, אך מתוך קריאה ודיון בלוגיקה של המסמנים המבנים את הפסיכואנליזה והפוליטיקה של השיח הפסיכואנליטי הרווח בתקופתה.
قيل لنا أن رائحة الزنبق وبأي اسم آخر نسميه ستكون حلوة تماما بنفس المقدار. هل سيكون "الموضوع الجيد" و " الموضوع السيئ" "جيدان"و "سيئان" بنفس القدر إذا وجدت لهما أسماء علمية؟
وإلا، فعلى ما يبدو،أصبح من غير الممكن الاستغناء عن هذه المصطلحات في المفردات العلمية. لها ما يميزها من أوجه القصور، قيّمة بقدر الإمكان، وتمثل رموز لشوقٍ وحنين إلى "الجيد" الكامل كهروب من "السيئ" الكامل.
من بين جميع الكلمات في اللغة الإنجليزية، هذه هي الأقل تحيّزا. دائما ما نجد أن للكلمات الشعرية مرجع فردي. اللغة العلمية دقيقة. بالنسبة للأنا العليا اللاواعية، فإن "جيد" و "سيئ" تحمل المعنى الثابت ل "غير جنسي" و"جنسي".
يبدو أنه من غير المحبذ استخدام المصطلحات التي، تحت سطح الوعي، تخاطب الأنا العليا على أنها مصطلحات علمية، وهذه هي الحجة الرئيسية لعدم استخدامها.
"جيد" و "سيئ" هي أعلام ترفرف فوق المسيرات القومية والأيديولوجية، والتي يتم التجنيد لها عن طريق الإيمان المعدي بموضوع جيد. "جيد" و "سيء" هي كلمات دعاية سحرية يتم بموجبها التلاعب بسيكولوجية الجماهير. لا يمكن أن يصل تكرار المفاهيم العلمية مثل "عقدة أوديب" إلى قوة تعويذة سحر. أنها قوة متأصلة في التكرار المستمر "جيد" و "سيئ" كما نعرف جيدا منذ الطفولة حتى الشيخوخة.
يبدو من المفارقات أن التحليل النفسي، الذي يهدف إلى تمكين الأفراد من مقاومة سيكولوجية الجماهير، مدفوع لاستخدام تعبيرات هي أبواق علم النفس ذاك(الأخير).
لا ينبغي أن يكون إيجاد مصطلحات أقل جاذبية للأنا العليا اللاواعية بعيدا عن متناول المجتمع العلمي. قد تكمن الصعوبة في حقيقة أن المصطلحان "مُرضي" و "مُحبط"، على الرغم من أنهما مناسبان في معناهما، إلا أنهما غير مناسبين في نقل شعور المطلقية.
إن تأطير الكلمتين "جيد" و "سيء" بواسطة علامتي اقتباس مزدوجتين، فيما يتعلق بالطباعة، سيكون له تأثير ما يهدف إلى الإشارة أن هناك معنى خاص. ومع ذلك، فإن هذه الأداة لا تغير تأثير الاستخدام اللفظي، إذا كان ذلك شائعا لدى المحلل في عمله التطبيقي.
إذا كانت المواضيع "الجيدة" و "السيئة" مفاهيم ضرورية الآن، فقد يكون من الممكن استخدام نمط الكتابة بالأحرف الكبيرة "موضوع جيد" (The Good Object)و "موضوع سيئ" (The Bad Object). مثل هذا الاستخدام يمكن أن يبقي الإشارة المطلقة الضمنية ل "الله"و "الشيطان"أقرب إلى الوعي.
إذا لم نتمكن من العثور على سمات مميزة، أليس هذا لأن قوة تعويذة السحر من خلال تكرار و "موضوع جيد" ، "موضوع سيئ" ، توفر دليلا كافيا على الإيمان اللاواعي الشائع بالسحر الأسود والأبيض؟
ترجمه للعبرية: عمري أوفيك-لوزون
قراءة: دانا تور زيلبرشتاين
تعقيب
بقلم عمري أوفيك لوزون
موضوع هذا المقال ذو علاقة قوية للغاية بالأحداث الجارية في رأيي. يجذب الخطاب السياسي العام اليوم بقوة نحو الاتجاهين القطبيين "الجيد" و"السيئ" - إنه بلد جيد/سيء، وأهالي غزة جيدون/سيئون، إلخ، أو بدلا من ذلك، إلى "الدلالات المطلقة"، بناء على كلمات شارب – النصر (المطلق) والأمن، وما إلى ذلك، وأخيرا، حتى في تمويه أكثر تعقيدا (في ظاهر الأمر) الذي يبتلع التحيز القطبي بالقول إنهم – "يساريون"، إنهم "يمينيون". ليس عبثا أن يصف رئيس الوزراء وسائل الإعلام بأنها "يسارية". وهو يشير الى النوعية بكلمات مبطنة.
يمكن أيضا للدال "اليوم التالي" أن يُفهم وأن يؤدي دور"دال مطلق". على سبيل المثال، هناك "يوم" هو "بعد الحرب"، أي أن قبل - كان "سيئا"، وبعد سيكون "جيدا". هذه الطريقة للدلالة هي طريقة ثنائية التفرع، وتؤكد شارب على سحر معين في هذا الأمر – كما لو كانت مجرد مسألة مرور الوقت، أو إلى أن يحدث شيء ما، أن يصل، أن يحدث. هناك مطلقيّة كهذه في "بَعد"، تنفس الصعداء. هذا من ناحية "الجيد"، الذي يفصل "السيئ" عنه. في هذه الطريقة، على سبيل المثال، الفعل ليس مشدداً. لا يوجد بأثرٍ رجعيٍ. لا يوجد توضيح لسبب ان هذا التقسيم إلى "جيد"و "سيء" و "قبل" و "بعد"، هو علامة على شيء ما يشير إلى تغيير ذاتي، على سبيل المثال.
لا يقتصر الأمر على أقوال الحكومة، ففي كلمات المعارضة أيضا يمكن للمرء أن يجد انجذابا قويا لطريقة "اليوم التالي" – علينا فقط أن نسقط الحكومة وعندها ... مجرد أن يحدث هذا وذاك وعندها... في مقابلة سمعتها مؤخرا، قال زعيم المعارضة، في إعادة صياغة لكلماته: - ستُسقط الحكومة نفسها وعندها... هناك "يوم بعد"، وسوف يأتي يومًا ما، وعندها سيكون الحال "جيدا".
هذه الدال، في حد ذاته، هل هو من جانب الأمل أم أنه موجه إلى الأخلاقيات؟ أعتقد أن شارب تحاول الإشارة إلى أسئلة في هذا الاتجاه، ولكن من خلال قراءة ومناقشة منطق الدلالات التي تصقل التحليل النفسي وسياسات خطاب التحليل النفسي السائد في عصرها.
